Perşembe, Eylül 13, 2012

Kara Mürver-Elma- Mürdüm Eriği Reçeli veya kısaca Hazan Reçeli


Kara Mürver-Elma- Mürdüm Eriği Reçeli veya kısaca Hazan Reçeli
Pippi Uzunçorap‚ Hazan Reçeli’ni tanır mı ki? Yok, tanımaz kesin. Neden mi hazan sonbaharın hüzünlü ismi; Pippi ise hep mutlu, muzip bir çocuk. Ya siz, Pippi Uzunçorap’la tanışıyor musunuz? Kendisi benim çocukluğumun kahramanlarından. Bugünlerde de oğlumun ders kitabından bize misafir oldu ve kendini bize hatırlattı. Siz tanışmıyorsanız en geç çocuğunuz okula gidince tanışacaksınız demektir.
Pippi, Astrid Lindgren isimli  isveçli yazarın çilli ve örgülü kızıl saçlı bir hayal kahramanı. Pippi çekincesiz, birçok yetişkinin gözünde yaramaz, aklına ne eserse onu yapan, istediği kadar şekerleme yiyebilen ama aynı zamanda sevecen ve iyiliksever; ha tabi bir de uzun çoraplı bir kız.
Özgür ruhlu bu kız birçok annenin kendi olmak istediği fakat kızının olmasını pek istemediği türden bir kız. Nesillerin birlikte büyüdüğü bu kahramanın çocukları anarşizme özendirdiği dahi söylenmiş, bir nesil feministlerin varlik sebebi olarak gösterilmiş. Oysa ortaya çıkışı günlük hayatımızda o kadar alışkın olduğumuz bir durum ki. Uzun bir hastalık dönemi geçiren kızına kış gecelerini çekilebilir kılmak için uydurulmuş bir kahraman Pippi. Bugün dünyaca ünlü Lindgren ise o ana kadar yazar olmayı düşünmemiş bile.
Çocuklarımız ve günlük hayatlarımızdan işte bu kadar değerli hikayeler çıkabiliyor. Ya da bu haftaki gazete yazısı için reçel tarifi de çıkabiliyor. Oğlumun bahçe kursundan daha önce bahsettim öyle değil mi?! Geçen hafta bu kursta kara mürver, mürdüm eriği reçeli hazırladılar. Kara mürver şekerle kolayca jölelenmedigi için genelde başka bir meyve ile beraber hazırlanıyor. Resimdeki reçel oğlumun yaptığı, tarifdeki ise benim yediğim en leziz kara mürver reçeli. Yaparsanız afiyet mutluluk olsun! 




Kara Mürver-Elma- Mürdüm Eriği Reçeli / Hazan Reçeli
(Apfel-Pflaume-Holunder Konfitüre)

700 gr soyulmuş, küp küp kesilmiş elma
600 ml şekersiz
kara mürver suyu*

(Holundersaft)
700 gr çekirdeği çıkarılmış, dörde kesilmiş mürdüm eriği
100 ml su
1 kg 2:1 reçel şekeri (Gelierzucker)
1 vanilya çubuğu
1 çay kaşığı tarcın
Elmayı, mürdüm eriğini, ortadan kesilmiş vanilya çubuğu ve suyla yumşayana kadar yaklaşık 20 dakika kaynatın. Vanilya çubuğunu içinden aldıktan sonra blenderden geçirin. Elde ettiğiniz karışıma kara mürver suyunu ve reçel şekerini ekleyip 4 dakika kaynatıktan sonra hazırladığınız reçeli önceden kaynatılmış kavanozlarınıza doldurun. Kış boyunca afiyetle yiyin!
*Holunder:  Kara Mürver, Patlangıç, Şahmelek
Tarifte geçen *Kara Mürver suyunu satın alabileceğiniz gibi kendiniz de hazırlayabilirsiniz. Şuan dallarda hala bulmanız mümkün. Eğer elininizin altında mürver ağacı varsa veya gezerken ormanda toplamak isterseniz şu tarifi uygulayın. Topladığınız mürver üzümlerini güzelce dallarından ayırdıktan sonra yıkayıp 1 bardak su ilavesi ile karıştırarak kaynatın. Süzdüğünüz mürver suyunu bir taşım daha kaynadıktan sonra kullanılmaya hazır olacak. Bolca şeker ekleyerek kaynatırsanız kara mürver surubu elde edersiniz. 




Perşembe, Eylül 06, 2012

Babaganuş


„Ananas hakkında herşey“ diyordu başlık. Güzel dedim içimden. Sonra aklım karıştı. Baktım bir daha baktım. 43. sayfayı bir öne bir arkaya çevirdim. Ama bu benim köşe yazarım değildi. Gözüme ‚Seiler für Küng’ yazısı ilişti. Her zaman okuduğum yazarın yerine alışık olduğum köşeye Das Magazin’de başka birisi yazı yazmıştı. Günlük hayattan, Zürih’teki, İsviçre’deki hayattan kısa hikayeler yazan yazarım anlaşılan tatildeydi. Başlık ‚Ananas hakkkında herşey’ olmasaydı yazıyı okumazdım sanırım. Neden mi? Önemli bir sebebi yok sadece tembelligimden.
Yazar Vietnam’da Mekong Deltasını rehberi ile gezerken yaptığı bir yemek tecrübesinden bahsedip ananas meyvesi ile ilgili öğrendiklerini paylaşıyor.
„...Öğünün zirvesi tatlıydı. Vietnam’da tatlı olarak meyve yeniliyor; onun dışında herşey gösteriş sayılıyor. Bize de ananas servis ediliyor. Lokanta sahibi bayan küçük bir kase içinde iri deniz tuzu ve dilimlenmiş acı biber (Chilischote) bırakıyor ananasın yanına. Ne işe yarayacaklarını bilmeden yüzüne baktığım rehberim ise sadece ‚yemek’ diyordu. Eline aldığı bir dilim ananası önce tuza sonra kokusunu alabildiğimiz bibere banıp ağzına attı. Lokmasını yuttuktan sonra yüzünde mutluluk ifadesi bir iç çekti...“ Daha sonra kendisinin de nasıl bu üçlüyü denediğini ve damağının yaşadığı güzellikleri anlatan Seiler bize bu üçlünün sırrını da açıklıyor tabi ki. Sıcak da kaybedilen mineraller yerine alınan tuzun olgun ananasın tadını yoğunlaştırdığını, acının da ananasın damaktaki bıraktığı uyuşukluğu engellediğini izah ediyor. Böylece yazarın „muhteşem“ olarak tanımladığı üçlüyü tanımış oluyoruz yerel özellikleriyle. Seiler’in deyimiyle hayat için birşeyler öğreniyoruz.
.... 
Bu anlattıklarımla vereceğim tarifin hiç ilgisi yok. Yazıyı gazete için tarifi hazırlamadan önce okumuş, bu bilgileri sizinle de paylaşmak istedim. O kadar. Oysa uzun uzun babağannuş, babağanuş, abugannuş... gibi isimleri olan. Etyopya’dan Hindistan’a kadar sonra tüm Akdeniz ülkerinden Romanya’ya kadar envai çeşidi benzeri olan tahinli patlıcan ezmesinden bahsedecektim. Antakya’da ise abuganuş diye tanınan yöresel bir patlıcan ezmesi, mezesinin olduğunu biliyoruz, fakat ona nar ekşisi ve domates konulduğu için bu tarifle sadece isim benzerliği var. İsmi her ne olursa olsun Suriye’de yaygın olan bu patlıcan ezmesinin yanına lavaşınız varsa bence öğününüzü kurtarmışsınızdır bile. Şimdiden afiyet lezzet olsun!

Babaganuş
Tahinli patlıcan ezmesi
1-2 közlenmiş patlıcan
(ince türk patlıcanı olursa lezzetli olur)
yarım limonun suyu
1-2 diş sarımsak
4-5 yemek kaşığı tahin
2 yemek kaşığı yoğurt
ince doğranmış maydanoz veya taze kişniş 
(kişniş yiyebiliyorsanız daha güzel yakışıyor)
asidi az olan zeytinyağı

Közlenmiş kabukları soyulmuş, suyu süzülmüş patlıcanları limon suyu ve sarımsakla* püre haline getirin.
Maydanozu tahini ve yoğurdu da ekleyin karıştırın. Bu işlemi de blenderle** yapabilirsiniz.
Tuzunu ve limonunu damak tadınıza göre ayarlayın. Üzerine zeytinyağı ile servis edin. Dilerseniz nar, susam, toz biber veya maydanoz/kişnişle süsleyebilirsiniz. Afiyet olsun!
* Eğer sarımsakları da patlıcanla birlikte közleyebilirseniz çok daha güzel olur.
** Mutfak severler blenderin patlicanin tadini degistirdigini söylüyor bilginize.